युनिकोड
भारतका प्रसिद्ध व्यवहार वैज्ञानिक प्रोफेसर अफ एमिनेन्स (डा.) सञ्जीव पी. साहनीले ‘विद्यार्थीहरूमाझ व्यवहारजन्य दक्षता र कार्यसम्पादन अभिवृद्धि गरेर उनीहरूको सम्भावित क्षमतालाई अधिकतम बनाउने’ कुरामा जोड दिएका छन्।
आइतबार काठमाडौं स्थित होटल मेरियटमा आयोजित एक प्रेस सम्मेलनमा उनले सो कुरा बताएका हुन्।
कम्पिटेन्सी म्यापिङ प्रविधिमार्फत विद्यार्थीहबीच विभिन्न सामाजिक, भावनात्मक र संज्ञानात्मक क्षमताहरू अभिवृद्धि गर्ने बारे डा. साहनीले विस्तृतमा बताएका थिए। त्यस्तै विद्याार्थीहरुको शैक्षिक प्रदर्शन, भावनात्मक सन्तुष्टि र करियर सफलतालाई कसरी उनीहरूको व्यवहार सम्बन्धी स्टिमुलाइले प्रभाव पार्दछ भनेर पनि उनले व्याख्या गरेका थिए।
‘विद्यार्थीहरूको सापेक्षिक सबल पक्ष र कमजोरीहरू बुझ्नु र तिनकै आधारमा उनीहरुले विकास गर्नुपर्ने मुख्य दक्षताहरू पहिचान गर्नु अत्यन्त आवश्यक हुन्छ । यो सबै विद्याार्थीहरुको टिमवर्क, नेतृत्व क्षमता र निर्णय लिने क्षमता जस्ता क्षेत्रहरूमा उनीहरुको कौशलता पहिचान गर्ने र तिनकै आधारमा सुधारात्मक संयन्त्र निर्माण गर्ने कुरासँग सम्बन्धित छ’, डा. साहनीले भने।
उनी हालै वलर््ड सोसाइटी अफ भिक्टिमोलजी (डब्ल्यूएसभी)को उपाध्यक्षमा पनि चुनिएका छन् ।
पछिल्ला वर्षहरूमा डा. साहनी जस्ता अन्वेषक र व्यवहार वैज्ञानिकहरूले विद्यार्थीहरूको कार्यसम्पादन मापनका लागि एक मुख्य तत्वको रूपमा दक्षताहरू पहिचान गर्नुपर्ने कुरामा विशेष ध्यान केन्द्रित गरेका छन्। उनले विद्यार्थीको शैक्षिक तथा सामाजिक कार्यसम्पादनमा सुधार गर्न श्रव्य दृश्य इन्फोटेनमेन्ट, सबलिमिनल ट्रेनिङ, ध्यान, स्पिड रिडिङ र मेमोरी गेमजस्ता उपायहरू प्रयोग गर्नुपर्नेमा जोड दिए।
‘विद्यार्थी समुदायमा विद्यमान शिथिलताहरूको परीक्षण, मूल्याङ्कन र तिनका समाधानहरू खोज्नका लागि सामाजिक–संज्ञानात्मक मनोविज्ञान अध्ययनहरूमा ट्रान्सडिसिप्लिनरी (अन्तर्विषयगत) पद्धतिलाई फराकिलो पार्नु आवश्यक छ’, डा. साहनीले पत्रकारहरू माझ आफ्नो राय व्यक्त गरे । उनी भारतको एक प्रमुख भ्यालु बेस्ड संस्थान जिन्दल इन्स्टिच्युट अफ बिहेभियरल साइन्सेजका प्रमुख पनि हुन् ।
साहनीले ५० भन्दा बढी देशका २ लाखभन्दा बढी विद्यार्थी, विद्यालयका प्रधानाध्यापक, शिक्षक, उच्च सरकारी अधिकारी, उद्योग व्यवसायीलाई योग्यता नक्सा, व्यावसायिक सञ्चार, निर्णय लिने क्षामाता, तनाव व्यवस्थापन, कार्यसम्पादन अभिवृद्धि, भावनात्मक बुद्धिमत्ता र शिक्षण अभ्यासहरू सम्बंध तालिम दिनुभएको छ । उनले अन्तर्राष्ट्रिय र राष्ट्रिय जर्नलहरूमा ४० भन्दा बढी अनुसन्धानमूलक लेखहरू प्रकाशित गरेका छन् भने १९ पुस्तकहरू पनि लेखेका छन् ।
प्रतिक्रिया